رله کنترل فاز چیست و چه وظیفه ای به عهده دارد ؟

۱۲ خرداد ۱۴۰۰ آموزش ساخت تابلو برق وظیفه رله کنترل فاز در تابلو برق ، وظایف قطعات تابلو برق ، تابلو برق ، ساخت تابلو برق ، کنترل فاز ، کنترل فاز تابلو برق ، حفاظت تابلو برق

رله کنترل فاز (Phase Failure Relay) چیست ؟ رله کنترل ولتاژ در تابلو چه وظیفه ای بر عهده دارد ؟

دانلود این آموزش : کنترل فاز.pdf

اگر انرژی الکتریکی توسط مصرف کننده نهایی به خوبی مدیریت نشود، ممکن است تلفات و مشکلات جدی برای بارها و کاربر ایجاد شود. با افزایش استفاده از برق در خانه ها و صنایع ما، نیاز به حفاظت کافی از خانه ها، صنایع و هر وسیله دیگری که از برق استفاده می کند وجود دارد. بنابراین رله کنترل فاز برای حفاظت از زندگی و خواص مصرف کنندگان برق بسیار مهم است.

یکی از عیب های رایج در کارخانه های صنعتی گرم شدن بیش از حد و آسیب رساندن به بارهای ناشی از قطع شدن یا جابجایی فاز است. حتی اگر دستگاه هایی مانند رله اضافه بار یا قطع کننده مدار برای محافظت استفاده می شود، بارهای الکتریکی به چیزی سریع و الکترونیکی نیاز دارند.

بطور کلی کنترل فاز در تابلو وظیفه حفاظت تجهیزات در برابر اختلالات ولتاژ را برعهده دارد. رله‌های کنترل فاز نوعی از رله های کنترل و نظارت هستند که معمولاً در منبع تغذیه سه فاز استفاده میشوند، اما برخی از آن‌ها می‌توانند برای کاربردهای تک فاز استفاده شوند.

کنترل فاز موارد زیر را به عنوان خطا در نظر می گیرد :

ولتاژ بالاتر از حد مجاز - ( over voltage )
ولتاژ پایین تر از حد مجاز - ( under voltage )
- قطع یکی از فازها
- جابه جا وصل شدن فازها
- عدم تقارن بین فازها در تابلو برق

در تصویر زیر یک کنترل فاز را مشاهده می نماییم .

معرفی بخش های مختلف رله کنترل فاز :

A : از این قسمت کنترل فاز ولتاژ ۳ فاز تابلو برق را مانیتور می کند و همچنین تغذیه کنترل فاز هم می باشد .

B : تنظیم مدت زمانی که می خواهیم کنترل فاز پس از نرمال شدن شرایط ON بشود .

C : تنظیم مدت زمانی که می خواهیم کنترل فاز پس از دیدن خطا مدار را قطع کند .

D : تنظیم ولتاژی که اگر مقدار ولتاژ بیش از آن شد به عنوان over voltage در نظر گرفته شود .

E : تنظیم ولتاژی که اگر مقدار ولتاژ کمتر از آن شد به عنوان under voltage در نظر گرفته شود .

F : تنظیم درصد unbalance بودن ولتاژ تابلو ، اگر ولتاژ موجود روی هر کدام از فازها نسبت به فازهای دیگر به این اندازه نامتقارن باشد خطا درنظر گرفته می شود .

G : وجود چراغ undervoltage

H: وجود چراغ over voltage

J : چراغ متصل بودن کنترل فاز به ۳ فاز

K : روشن بودن این چراغ به معنی این است که کنترل فاز هیچ خطایی را مشاهده نمی کند و شرایط کامال نرمال است .

L : چراغ وجود داشتن unbalance voltage بین فازها تابلو برق

M : چراغ جابه جا متصل بودن فازها به ورودی تابلو یا قطع بودن یک یا دوتا از فازها

N.O کنتاکت : N

COMMON کنتاکت : P

N.C کنتاکت : Q

در تصویر زیر نحوه قرارگیری کنترل فاز در مدار را مشاهده می‌کنید.

نحوه عملکرد کنتاکت های کنترل فاز :

نحوه عملکرد کنتاکت‌های کنترل فاز تابلو برق در بسیاری موارد بصورت اشتباه تعبیر می شود به همین دلیل در اینجا دقیقا می‌خواهیم شرح دهیم این کنتاکت‌‌ها به چه صورت عمل می‌کنند :

پایه ۱۸ نیز N.O است این یعنی : در زمانی که هیچ برقی به تابلو متصل نیست پایه ۱۸ باز است، زمانی که برق با شرایط نرمال به مدار وصل می‌شود این پایه بسته است و در زمانی که خطایی به وجود بیاید مجددا باز می شود.
پایه ۱۶ نیز N.C است این یعنی : در زمانی که هیچ برقی به تابلو متصل نیست این پایه بسته است ، زمانی که برق با شرایط نرمال به مدار وصل می شود این پایه باز می گردد و در زمان بوجود آمدن خطا مجددا این پایه بسته می شود .

در تصویر زیر مدار راه اندازی یک الکتروموتور سه فاز به صورت مستقیم همراه با کنترل فاز را مشاهده می نماییم .

در مدار صفحه قبل موارد زیر در حال رخ دادن هست :

توسط ورودی های L1 و L2 و L3 همانطور که می بینیم کنترل فاز تابلو در حال مانیتور کردن ولتاژ روی خط موتور هست .طبق نکاتی که در باال گفته شد تا زمانی برق نرمال یا به عبارت بهتر ولتاژ سالم ) مطابق آنچه روی کنترل فاز تعریف شده ( وجود دارد کنتاکت های ۱۵ و ۱۸ بسته هستند و می‌توانیم موتور را راه اندازی کنیم .
زمانی که اختالی در ولتاژ وجود داشته باشد کنتاکت‌های ۱۵ و ۱۸ باز می‌شود و موتور بی برق می‌شود همچنین کنتاکت‌های ۱۵ و ۱۶ در این حالت بسته می‌شود و چراغ سیگنال فالت روشن می‌شود.

تنظیم کنترل فاز :